Mala škola fijumanskog dijalekta – Održano treće izdanje Festivala „Canzonette fiumane“

U srijedu, 12. lipnja, na Trgu riječke Rezolucije, pred mnogobrojnom publikom i uz nazočnost gradonačelnika Marka Filipovića i predsjednika Talijanske Unije Maurizia Tremul-a, predsjednika AFIM-a Franca Papetti-a i predsjednika Društva za povijesna istraživanja iz Rima, Marina Michicha, održalo se treće izdanje Festivala fijumanske pjesme „Canzonette fiumane“. Predstavljeno je čak devetnaest pjesama raznih stilova i žanrova. Sve nas one podsjećaju, kako je komentirao glazbeni producent i voditelj orkestra Aleksandar Valenčić, da su fijumanski, ne tako davno, govorili svi građani Rijeke te da je on sastavni dio ovoga grada, dijalekt koji spaja i gradi mostove.
Nagradu Grand Prix Bruno Petrali je osvojila pjevačica i glumica Alida Delcaro koja je izvela skladbu „Parlime in fiuman”, glazba Srećka Valušeka i tekst Marise Gruden. Nagradu je uručila predsjednica Zajednice Talijana Rijeka Melita Sciucca. Nagrada za najbolju interpretaciju pripala je Tini Vukov za izvedbu pjesme „I me manca” Laure Marchig i Darka Jurkovića Charlia, dok su u kategoriji za najbolji tekst dodijeljene čak tri nagrade. Prvu je nagradu je osvojila Gianna Mazzieri Sanković za pjesmu „Chi semo noi, fiumani“. Pjesmu koju je posvetila svom ocu, pokojnom novinaru i kolumnistu Ettoru Mazzieri, pjevala je njezina kćer, Martina Sanković Ivančić.
Drugo mjesto u kategoriji najbolji tekst dobila je Florinda Klevisser i za pjesmu „Storie de Fiume” koju je pjevala Nevia Rigutto, a treće je osvojila Laura Marchig za pjesmu „I me manca” koja je posvećena svim pokojnim fijumanskim i istarskim pjesnicima, piscima i novinarima koji „Nam nedostaju“ kako se i kaže u tekstu pjesme.
Tako je glasovao žiri za tri kategorije: Irene Mestrovich, Gloria Tijan i Ivana Precetti su bile zadužne za nagradu Grand Prixa Bruno Petrali.
O najboljem tekstu odlučivali su Kristina Blagoni, Bruno Bontempo i Sandy Uran, a za najbolju izvedbu odlučili su Albert Petrović, Vivien Galletta i Andrej Babić. Voditeljice festivala bile su Selina Sciucca i Lena Stojiljković, a festivalski orkestar sačinjen od izvrsnih glazbenika predvodio je Aleksandar Sasa Valenčić. Izvršna producentica festivala je Jadranka Čubrić.
Posebno zanimljiva je bila glazbena točka dviju gošće festivala, Elis Lovirić i japanska umjetnica Utako Toyama, koje su zajedno na labinjonski i japanski, točnije osaski dijalekt izvele skladbu „Kanat od mora”i „Je ca je”.

Particolarmente rica, la Terza edizion de el Festival de la canzon fiumana „Canzonete fiumane“, se ga tegnù mercoledì 12 giugno in t’e la Piaza de la Risoluzion fiumana, in un clima de festa e alegria e a la presenya de tanti nostri conazionali e tanti esuli fiumani vegnudi in ocasiuon de la Setimana de la Cultura Fiumana e de la Festa de San Vito. Presenti anche el sindaco de Fiume, Marko Filipović, el Presidente de la Union Italiana Maurizio Tremul, el Presidente de el AFIM Franco Papetti e Marino Michich per la Società de Studi Fiumeni de Roma.
‘Sta edizion xe ‘sta a la insegna de le „babe“, bon, ala, che ve sia, a la insegna de le mule. Mule xe le principali organizatrici, la presidente de la Comunità de i Taliani Melita Sciucca e la produtrice esecutiva Jadranka Čubrić. Mule le due condutrici, le bele e brave Selina Sciucca i Lena Stojiljković. Mule le vincitrici. El Grand Prix Bruno Petrali ghe xe andà a una colona de la nostra minoranza, la Aldida Delcaro, per la blela canzon che ghe ga scrito la Marisa Gruden per el testo e el Srećko Valušek per la musica. La Tina Vukov ga ciapado el premio per la miglior interpretazion de la canzon de la Laura Marchig (testo) e Darko Jurković Charlie, „I me manca“. Babe, scuseme, mule, anche le tre vincitrici dei premi per i migliori testi. A la Gianna Mazieri Snaković ghe xe spetado el Primo premio per la canzon „Chi semo noi fiumani“ che la ghe ga dedicado al suo paà, el giornalista Ettore Mazzieri. La canzon ghe la ga cantada la brava Martina Snaković. El secondo premio ghe xe andado a la Florinda Klevisser per el testo de la canzon „Storie de Fiume“ de cui la ga scrito anche la musica e el Terzo premio a La Laura Marchig per el testo de la canzon che la ga scito insieme col musicista Darko Jurkovià Charlie, „I me manca“. La canzon xe dedicada a tuti i poeti, scritori e giornalisti fiumani e istriani, quei che xe rimasti o andadi via, e che noi xe più a ‘sto mondo e che ‘ssai i ne manca.
Ecove el testo de ‘sta iltima canyon e anche ve la podì scoltar:

I me manca
‘sti fiori de’ sta tera cussì stanca
‘sta Istria tropo spesso stajuzada,
‘sta tera tropo spesso tormentada
‘sta tera tuta profumada.

I me manca
‘sti fioi de ‘na cultura vecia,
sia quei che xe rimasti o andadi via
i fioi de ‘sta Fiume, zità mia,
‘sti petali de rose, quei bei fior.

I me manca,
poeti, naradori, giornalisti:
tuti me ga insegnà la mia natura
amar el italian, el mio dialeto,
el mio sc’eto dialeto cussì bel!

Me manca
‘ste lagrime de ciel che su la tera
ga spanto quei miracoli de carta
ne ga contado storie de una volta
ghe ga lassà semenza a quei che vien.

I me manca, i me manca, i me manca,
i me manca, i me manca, i me manca, i me manca!

Zuane de la Marsecia, Quarantotti Gambini,
Egidio Milinovich, Vegliani, Ramous,
Morovich, Santarcangeli, Madieri, Grohovaz,
Brazzoduro e padre Katunarich. I me manca.

Ettore Mazzieri, Gianclaudio de Angelini,
Valentino Zeichen, Ligio Zanini,
Fulvio Tomizza e Vlada Acquavita,
Lucifero Martini, Sequi, Turconi

Ester Barlessi, Dallemulle, Matteoni,
Pippo Rota, Lidia Delton,
Adelia Biasiol, Ezio Mestrovich,
Farina, Agnese e Luciano Superina
Rosi Gasparini, Ennio Machin,
Lorenzo Vidotto, Mario Bonita,
Franco Rocchi, Antonio Gian
e Luciano Giuricin. I me manca.

Alessandro Damiani, Cocchietto, Schiavato,
Roberto Stanich, Claudio Ugussi…
e tuti quanti i altri ancora,
per quel che i ga scrito, per quel che i ga fato.

I me manca, i me manca, i me manca,
i me manca, i me manca, i me manca, i me manca!

I me manca,
poeti, naradori, giornalisti:
tuti me ga insegnà la mia natura,
amar el italian, el mio dialeto,
el mio sc’eto dialeto cussì bel,
el mio sc’eto dialeto cussì bel,
el mio sc’eto dialeto cussì bel!

Istaknuta fotografija: Autori pjesme „I me manca”, Laura Marchig (3. nagrada za najbolji tekst), Darko Jurković Charlie, autor glazbe i aranžmana i izvođačica Tina Vukov (nagrada za najbolju izvedbu)

#100 dugih riječkih jezika #Canzonette Fiumane #festival #jezik #Laura Marchig